Theo một cánh quân tiến về Sài Gòn

Chúng tôi được lệnh theo bước chân của cán bộ và chiến sĩ Sư đoàn 3. Qua ấp Hòa Bình, ấp Phước Tân, có tòa thánh Cao Đài, ấp Thành Nam... Cứ hướng theo phía có tiếng súng nổ liên hồi mà đi. Tối hôm đó chúng tôi nghỉ ở cứ Ninh Điền cách địch chừng 8km. Địch pháo kích suốt đêm. Ở đây, nghe rõ tiếng súng trung liên, đại liên. Quá nửa đêm chúng tôi được lệnh lên gặp đồng chí chính ủy Bộ chỉ huy Mặt trận. Hai chiến sĩ liên lạc trẻ là Vinh và Hòa, quê ở Hà Nội đưa chúng tôi đi trong rừng cây trâm bầu, thỉnh thoảng lại vượt qua mấy hố bom, hố đạn pháo 155 ly vừa nổ, xung quanh cây cối ngã rạp, cháy đen, mùi khét lẹt.

Đang làm việc ở huyện Bến Cầu thì nghe tin Đức Huệ giải phóng. Chúng tôi đón xe pháo binh của Trung đoàn 262 đi về hướng Đức Huệ được một đoạn thì xe pháo binh lại đi về hướng khác. Chúng tôi băng qua cánh đồng “chó ngáp”, cắt ngang ruộng nước ngập đến gối, lội trong rừng dưng, lác nước ngập thắt lưng. Trời nắng gắt, cánh đồng bát ngát, không có một bóng cây.

Đức Huệ đây rồi. Lá cờ Mặt trận Dân tộc Giải phóng phấp phới tung bay trên đỉnh cột cờ cao chót vót. Bộ đội và dân công đang làm nhiệm vụ thu dọn chiến trường.

Giữa tháng 4-1975, chúng tôi cùng hành quân với trung đoàn Đồng Xoài anh hùng. Tháng 1-1975, đơn vị tham gia giải phóng tỉnh Phước Long. Ngày 11 tháng 3 năm 1975, vừa lập công ở Dầu Tiếng, Chơn Thành (Thủ Dầu Một). Nay đơn vị nhận nhiệm vụ thọc sâu về hướng tây - nam để chặn địch ở đường số 4 và đánh vào Sài Gòn.

Đồng Tháp mênh mông tít tắp, không có cây cối lớn, toàn là dưng và cỏ, thỉnh thoảng mới có những khóm tràm. Không đi đường có sẵn, đội hình hành quân như những mũi dao xé bưng mà đi. Cỏ lác cao quá đầu cũng phải rạp xuống thành những thảm dày cho bộ đội vượt lên.

Cán bộ, chiến sĩ Đoàn Đồng Xoài sinh ra và lớn lên ở miền Đông. Dấu chân họ in khắp bưng biền Đồng Tháp, gian khổ là chuyện bình thường. Hôm nay đi sang hướng này, mỗi người phải mang 4 ngày gạo, 5 ngày lương khô, thêm một cơ số đạn và vác một quả đạn pháo giúp pháo binh. Ngoài bộ quần áo mặc trong người, chiếc võng quấn ngang thắt lưng, chiếc bồng trên lưng chỉ gạo và đạn. Thà bỏ lại bớt áo quần chứ không ai để thiếu một viên đạn.
Chiến dịch Hồ Chí Minh bắt đầu từ ngày 26-4-1975. Chúng tôi theo sở chỉ huy của trung đoàn với xe bọc thép lên trước.

Tin thắng trận dồn dập dội về: Phía nam, sau khi giải phóng Thịnh Trị, Thủ Thừa (Kiến Tường), đơn vị bạn làm nhiệm vụ chốt chặt chia cắt chiến lược đã làm chủ lộ 4 nhiều đoạn. Phía trước, một đơn vị khác đã dọn xong căn cứ Hiệp Hòa (Long An). Toàn sư đoàn náo nức tiếp nhập trận địa nhưng phải tuyệt đối giữ bí mật.

Sau khi lễ xuất quân ở khu rừng thốt nốt, sát biên giới Campuchia, Trung đoàn 1, Trung đoàn 3 như những cơn lốc lớn cùng Đoàn thiết giáp 26 bất ngờ vượt sông Vàm Cỏ Đông, tiến lên đánh chiếm Bến Lức, Trầm Gò trên đường số 4, chặt đứt một mắt xích quan trọng trên tuyến phòng thủ vòng ngoài Sài Gòn - Chợ Lớn.

Vừa xẩm tối, đội hình Trung đoàn Đồng Xoài rời khỏi các lũy tre làng. Những cánh đồng lúa đang lên đòng xanh thắm. Lác đác có chân ruộng đã trổ tỏa hương thơm. Sau những cơn mưa đầu mùa, nước đã xăm xắp bờ ruộng thấp.

Tin chiến thắng Bình Tuy, Phước Tuy, Vũng Tàu, Biên Hòa... do Đài Giải phóng vừa truyền đi càng thúc giục. Hôm nay, chúng tôi hành quân tiến nhập sớm. Pháo địch dồn dập bắn chặn đường. Máy bay C130 bay cao tít, cắt bom tọa độ, bị tên lửa ta phụt lên, vội cút mất. Mũi đi trước chạm Tiểu đoàn 46, Sư 25 ngụy nống ra. Lập tức, chúng bị đập tan ngay. Lúc đi qua xã An Ninh (Hậu Nghĩa), chúng tôi gặp rất nhiều anh chị em du kích đang khiêng vác chiến lợi phẩm và giải từng đoàn tù binh. Toàn là bọn lính sư 25 bị ta đánh chạy dạt vào làng lại bị du kích đánh bồi và tóm cổ. Tôi gặp anh Ba Trung, cán bộ Huyện đội Đức Huệ. Anh cho biết, sáng nay ở bốt An Mỹ, Lộc Giang, du kích vừa nổ súng, địch đã tháo chạy.

Chiều nay, trong buổi mừng chiến thắng, bà con hai xã An Mỹ, Lộc Giang đã cử hơn 50 thanh niên tòng quân. Sau chiến thắng Đức Huệ, nhân dân náo nức trở về làng cũ, sẵn sàng chi viện sức người, sức của cho mặt trận.
Các đơn vị xe tăng tiến nhanh quá, chúng tôi vừa đi vừa chạy. Hành quân trắng đêm. Dọc đường, đồn bốt địch còn bốc cháy.

Pháo binh ta nã dồn dập vào các mục tiêu địch phía trước. Xe tăng và xe thiết giáp dẫn bộ binh ta xông lên. Nhân dân đốt đuốc, gõ chiêng, trống, mõ nổi dậy diệt bọn ác ôn ngoan cố và gọi lính ngụy ra hàng.

Rời Sở chỉ huy Sư đoàn 3, chúng tôi bám theo một đơn vị xe tăng đang tiến lên. Cuộc chiến đấu trong trung tâm thị xã Hậu Nghĩa diễn ra không đầy hai tiếng đồng hồ thì địch đầu hàng. Tảng sáng, quân giải phóng kiểm soát hoàn toàn thị xã Khiêm Cường (tỉnh lỵ Hậu Nghĩa). Lúc ấy, chi khu quân sự Hiệp Hòa (Long An) cũng bị các tiểu đoàn 2, 3, 4 của Trung đoàn 25 và đoàn xe thiết giáp 23 quân giải phóng đánh cho tan tành. Bà con các xã vùng phụ cận phần đông là bà già, phụ nữ đã dùng gậy gộc vây bắt tù binh, đập phá cửa nhà tù, giải phóng đồng bào yêu nước bị địch bắt giam. Sau đó 2 giờ địch cho Tiểu đoàn 2, Trung đoàn 50, Sư đoàn 25 ra tiếp viện cho Hậu Nghĩa. Dọc đường, chúng bị Trung đoàn Đồng Xoài đánh cho chạy tan tác, buộc phải kéo cờ trắng đầu hàng.

Đã qua một chặng đường gian khổ, vừa đi, vừa đánh. Sáng ngày 30-4-1975, chỉ còn cách Sài Gòn theo đường chim bay khoảng 25 ki-lô-mét. Xe thiết giáp, xe tăng và bộ binh toàn bộ mặt trận Tây và Tây Nam Sài Gòn dàn hàng ngang, vừa vận động, vừa đánh địch giữa ban ngày. Bộ binh, xe tăng, pháo binh, công binh phối hợp cùng dân quân, du kích các xã ven đô, từ ấp Tân Lập đánh xuống ngã ba Bà Quẹo, ngã tư Trung Chánh, xa lộ Đại Hàn đến quốc lộ 1 (trại lính dù), từ Phú Lâm vào Chợ Lớn. Xác địch chết ngổn ngang. Trên đường và dưới ruộng áo quần, mũ mão, giày dép, súng đạn của binh lính ngụy tháo chạy, lột vứt bừa bãi.

Vượt qua ngã tư Bảy Hiền, Tiểu đoàn 4, Trung đoàn Đồng Xoài mở một mũi thọc sâu xuống đường Trương Minh Giảng nhắm tới phủ tổng thống ngụy; lúc này đã gặp hàng chục xe tăng chở bộ binh từ phía Đông, Đông Bắc Sài Gòn ào ạt tiến lên. Nhiều loạt đại bác trên tháp pháo xe tăng chào mừng Chiến dịch Hồ Chí Minh toàn thắng. Lá cờ chiến thắng đã phấp phới tung bay trên nóc phủ tổng thống ngụy. Sài Gòn đã hoàn toàn giải phóng.

TÔ PHƯƠNG